Owoce lipy należą do dzikich roślin jadalnych, którymi można delektować się podczas spacerów. Jednakże surowiec ten ceniony jest przede wszystkim ze względu na właściwości lecznicze i kosmetyczne. Duże zainteresowanie farmakognozji, szczególnie w ostatnich latach, budzi aromatyczny olej tłoczony z orzeszków lipowych.
Owoce lipy w fitoterapii i kosmetyce
Owoce lipy dojrzewają wczesną jesienią, przyjmując formę kulistych orzeszków. Dojrzałość owoców rozpoznaje się po brązowożółtym zabarwieniu. Gdy owocnia jest koloru szarego, to nasionko jest już w pełni wykształcone i zawiera rozwinięty zarodek. W składzie chemicznym orzeszków lipy znajdziemy m.in.: aminokwasy, skrobię, śluz, kwasy tłuszczowe i flawonoidy. W fitoterapii wykorzystuje się zarówno dojrzałe, jak i niedojrzałe owoce lipy.
Niedojrzałe owoce lipy, rozdrobnione i zalane niewielką ilością wody, wykorzystywane są w leczeniu stanów zapalnych górnych dróg oddechowych i układu pokarmowego, wspomagają regenerację błony śluzowej przewodu pokarmowego oraz są środkiem przeciwkaszlowym.
Dojrzałe i niedojrzałe owoce lipy podawane są w też formie naparu, którego przeznaczeniem jest leczenie stanów zapalnych błony śluzowej i skóry. Napar wykazuje także działanie odżywiające, zmniejszające przebarwienia i łagodzące symptomy atopowego zapalenia skóry. Również macerat z niedojrzałych orzeszków lipy wpływa regeneracyjne na skórę, włosy i paznokcie.
Surowiec ten często łączony jest z innymi ziołami, np. w mieszance z babką plesznik, ślazem i czarną malwą stosowany jest w profilaktyce zaparć i kolek u dzieci.
Olej z orzeszków lipowych - skład i właściwości kosmetyczne
Wytłaczanie oleju z orzeszków lipowych ma długą tradycję. Surowiec ten był ceniony ze względu na obecność kwasów tłuszczowych ( linolowego, palmitynowego, oleinowego), kwasu malwalowego, witamin i fitosteroli. Dzięki wysokiej zawartości kwasu linolowego, tokoferolu, skwalenu i innych fitosteroli, surowiec ten wykazuje duży potencjał kosmetyczny.
Kwas linolowy spełnia funkcję aktywatora w procesach proliferacji keratynocytów i poprawia nawilżenie skóry, przyczyniając się do zmniejszenia transepidermalnej utraty wody. Tokoferol ( witamina E ), charakteryzuje się wysoką aktywnością antyoksydacyjną, nadając olejowi z orzeszków lipowych zdolność przeciwdziałania degradacji fosfolipidów tworzących strukturę skóry. Związek ten zapobiega tzw. stresowi oksydacyjnemu, dezaktywuje wolne rodniki i wpływa na układ immunologiczny. Fitosterole posiadają właściwości opóźniające starzenie się skóry. W badaniach in vitro udowodniono, że fitosterole hamują, wywołaną przez promienie UV degradację włókien kolagenowych. Skwalen wykazuje działanie przeciwutleniające, zapobiega degeneracji lipidów. Fitosterole posiadają również działanie nawilżające.
Kulinarne zastosowania owoców lipy
Orzeszki lipowe mogą być spożywane jako słodka i zdrowa przekąska. Mimo swoich niewielkich rozmiarów, są warte zebrania, gdyż smakują bardzo dobrze. Niedojrzałe owoce lipy są miękkie i można je spożywać wraz z łupiną nasienną. Skład orzeszków jest różnorodny, ale ich rozmiary sprawiają, że trudno zaspokoić nimi nasze zapotrzebowanie na kalorie. Dojrzałe orzeszki tracą swą atrakcyjność spożywczą, gdyż stają się suche i twarde.
Zastosowanie owoców lipy w kuchni to nie tylko herbatka, ale również marynowane owoce. Orzeszki w tej formie przypominają nieco kapary, zarówno smakiem, jak i kulinarną funkcją. Aby przygotować tę przekąskę, należy zebrać jeszcze zielone i miękkie owoce. Następnie oczyścić je z szypułek i opłukać. Do marynowania można wykorzystać zalewę z octu i czosnku. Po kilku tygodniach owoce lipy nadają się do konsumpcji i mogą cieszyć nasze podniebienia.
Artykuł partnera
0 Komentarze